Γεώργιος Αλεξανδράκης: Μεγάλος
επιστήμονας μα πάνω απ’ όλα άνθρωπος
Σεμνός, προσηνής, πολύ απλός και πολύ κοινωνικός. Άνθρωπος με κέφι και χιούμορ. Στόφα ανδρός που σε κερδίζει με την ευγένειά του. Επιστήμονας στην έδρα μα εκτός πανεπιστημιακών αιθουσών είναι ο άνθρωπος που με κανένα τρόπο δεν προσπαθεί να ξεχωρίσει, να διατυμπανίσει ποιος είναι, να σνομπάρει κάποιον κοινωνικά κατώτερο. Γιατί πολύ απλά γνωρίζει ποιος είναι, δεν έχει ανασφάλειες και κόμπλεξ. Συνομιλεί με τον γέροντα ή την γιαγιά του χωριού στην γλώσσα τους, εκείνη την γλώσσα με την οποία μεγάλωσε, τους ανταποδίδει το ίδιο ανοιχτό και πολύ ζεστό χαμόγελο χτυπώντας τους στην πλάτη με κείνον τον χαρακτηριστικό οικείο τρόπο που δείχνει την αγάπη και τον σεβασμό για τους ανθρώπους του μόχθου, της καθημερινότητας. Παρατηρώντας τον κανείς, θα ‘λεγε πως νοιώθει πολύ πιο άνετα ανάμεσα στους ανθρώπους αυτούς.
Όλα τα παραπάνω τον κάνουν μια φυσιογνωμία εντυπωσιακή. Ξενιτεύτηκε πολύ νωρίς μα δεν ξένεψε απ’ τον τόπο που τον γέννησε κι απ’ τους ανθρώπους του. Εκεί επιστρέφει συχνά για να μυρίσει το χώμα και να γεμίσει ο νους με τις δύσκολες μα γλυκές μνήμες του παρελθόντος και η καρδιά του με τις ζεστές στιγμές του παρόντος.
Γεύτηκε την δόξα του μεγάλου επιστήμονα, φυσικού, διέπρεψε, βραβεύθηκε, τιμήθηκε όσο λίγοι Έλληνες στο εξωτερικό μα δεν τον «κατάπιε» η διασημότητα ούτε τον κέρδισε για πάντα η χώρα στην οποία διέγραψε την λαμπρή επιστημονική του πορεία…
Για κείνον, το μικρό χωριό του Άδελε αποτελεί την πιο όμορφη γωνιά του κόσμου αλλά και της ψυχής του. Στα μάτια των ηλικιωμένων κατοίκων του βλέπει τους γονείς του που δεν υπάρχουν, στα μάτια των νεώτερων βλέπει την μεγάλη του οικογένεια, βλέπει τους φίλους του. Χρόνια πολλά, πάρα πολλά στην Αμερική μα ούτε καν η προφορά του δεν έχει εκείνη την «Αμερικανιά» που αποκτούν πολλοί όταν περάσουν έστω και μια πενταετία στα «ξένα»…
Γνωρίζοντάς τον έστω και λίγο, ένα χαιρετισμό ν’ ανταλλάξεις μαζί του, καταλαβαίνεις γιατί όλοι οι συγχωριανοί του μιλούν τόσο θετικά για κείνον. Όχι γιατί έγινε μεγάλος επιστήμονας και διαπρέπει στο εξωτερικό αλλά διότι παρέμεινε γνήσιος Αδελιανός, γνήσιος Κρητικός, γνήσιο τέκνο της γης ετούτης.
Ο Γιώργος Αλεξανδράκης μιλάει σταράτα, καυτηριάζει τα κακώς κείμενα της Παιδείας της Ελληνικής και ιδιαίτερα των Πανεπιστημίων τονίζοντας και ξανατονίζοντας: «Ο κακός δαίμων των Πανεπιστημίων στην Ελλάδα είναι οι πολιτικοί. Πουθενά αλλού στον κόσμο δεν συμβαίνει αυτό. Είναι ανεπίτρεπτο να παρεμβαίνουν οι πολιτικοί και τα κόμματα στα Πανεπιστήμια και να τα ελέγχουν είτε με τις φοιτητικές τους είτε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο μπορούν και όλοι ξέρουμε πως».
Για το Πανεπιστήμιο Κρήτης, καμαρώνει: «Θυμάμαι τότε, πριν πολλά χρόνια που ξεκίνησε δειλά δειλά η ιδέα και ύστερα η λειτουργία του. Σήμερα έχει διεθνή ακτινοβολία».
Ο φιλόλογος-συγγραφέας Παναγιώτης Παρασκευάς, λέει για τον κ. Αλεξανδράκη: «Ο Γ. Κ. Αλεξανδράκης ήταν εκ των πρώτων καθηγητών και διευθυνόντων στο Τμήμα Φυσικής από το 1978 έως το 1982, οπότε επέστρεψε στις ΗΠΑ, αλλά ασχολήθηκε εντατικά και με προσωπικό κόστος και κόπους από το 1975».
Η άποψη του σπουδαίου καθηγητή για τις πολλές και διάσπαρτες ανά την Ελλάδα Σχολές ΑΕΙ και ΤΕΙ, σαφής: «Κάθε πόλη κι ένα Πανεπιστήμιο, κάθε πόλη και μια Σχολή; Όχι. Αυτά είναι πολιτικές ρουσφετιού. Κάθε βουλευτής, κάθε υπουργός θεμελίωνε στον τόπο του κι από μια σχολή για τους ψήφους. Εκείνο που επιβάλλεται είναι να έχουμε ισχυρά πανεπιστήμια».
Η οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα μας σήμερα, τον στεναχωρεί. Αλλά πιστεύει στο μεγαλείο των Ελλήνων.«Με ρωτάνε για τη χώρα μου κι εγώ τους λέω περήφανα πως θα ξεπεράσει όλες τις δυσκολίες. Τους λέω πως η Ελλάδα είναι μια χώρα μεγάλη».
«Παράδειγμα που μας δείχνει μια Ελλάδα πιο φωτεινή»
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Άδελε, της γενέτειρας του Γιώργου Αλεξανδράκη, ένοιωθε καιρό τώρα το χρέος έναντι του ευπατρίδη καθηγητή. Τα μέλη του, συζήτησαν πριν αρκετούς μήνες τι θα μπορούσαν να κάνουν για να ανταποδώσουν στον άνθρωπό τους ένα δείγμα σεβασμού, αγάπης, ευγνωμοσύνης. Μια τιμητική βραδιά αποφάσισαν να του χαρίσουν και να τον βραβεύσουν. Όταν του το πρότειναν, δι αλληλογραφίας, ο διαπρεπής Φυσικός, απάντησε έτσι που δεν ξέρουμε αν κάποιος άλλος θα απαντούσε, φανερώνοντας το μεγαλείο ψυχής του:
«Ευχαρίστως να δεχτώ την τιμή αλλά υπάρχει το εξής πρόβλημα: Εγώ θεωρώ ότι ο Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας Στυλιανός προηγείται πολύ από εμένα σε διάκριση και θετική αντανάκλαση στα χωριά μας. Αν λοιπόν δεν τον έχετε ήδη τιμήσει θα πρέπει να τιμηθεί εκείνος πρώτα και εγώ περιμένω σειρά μετά. Αν τον έχετε ήδη τιμήσει θα αποδεχτώ την πρότασή σας για τον Ιούνιο.
Συγγνώμη για τυχόν δυσκολίες που σας φέρνω αλλά είμαστε χωριανάκια και έχω το θάρρος».
Η τιμητική βραδιά διοργανώθηκε από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Άδελε και πραγματοποιήθηκε την Κυριακή το βράδυ. Ήταν μια βραδιά, ακριβώς όπως ο ίδιος ο τιμώμενος: λιτή μα λαμπρή. Γεμάτη συναισθήματα. Στον υπαίθριο χώρο του κτιρίου «Κωστής Γιαμπουδάκης». Κάτω απ’ τον φεγγαρόφωτο ουρανό του Ιούλη, ξεδιπλώθηκε όλη η διαδρομή του ανθρώπου, του επιστήμονα, του Κρητικού Γιώργη Αλεξανδράκη. Του μικρού φτωχού παιδιού που κατάφερε να γίνει μεγάλος και σπουδαίος αλλά να παραμείνει στην ψυχή ένας καθημερινός άνθρωπος. Ήταν εκεί όλοι οι χωριανοί του, μικροί και μεγάλοι, όλοι οι φίλοι του από τα παλιά. Οι αρχές του τόπου, Πανεπιστημιακοί, η Εκκλησία. Μεταξύ άλλων, ο Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ.κ.Ευγένιος, ο βουλευτής ΠΑΣΟΚ Νίκος Σηφουνάκης, ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργος Μαρινάκης, ο πρόεδρος της Grecotel και φίλος του καθηγητή Νίκος Δασκαλαντωνάκης, ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Βαγγέλης Μουνδριανάκης, οι αντιδήμαρχοι Πέπη Μπιρλιράκη, Γιώργος Γεωργαλής και Τάσος Συριανόγλου, περιφερειακοί και δημοτικοί σύμβουλοι κ.α.
Για την ζωή και το επιστημονικό του έργο του, μίλησαν οι: Νεκτάριος Παπαδογιάννης -καθηγητής του ΤΕΙ Κρήτης, Παναγιώτης Παρασκευάς -φιλόλογος, Παντελής Μυριοκεφαλιτάκης -φιλόλογος.
Ο τιμώμενος, σεμνός όπως είναι, είπε… «Μα δεν χρειάζονται τώρα για μένα τελετές», όμως είναι σίγουρο πως ήταν μια από τις σημαντικότερες βραβεύσεις του. Τόσο όμορφα ένοιωθε σ’ αυτόν τον μικρό ζεστό χώρο... κι αφού άλλοι μίλησαν για κείνον άρχισε να διηγείται κι ο ίδιος τις μνήμες του και να τις ξεδιπλώνει εκεί, κάτω απ’ το φεγγαρόφωτο, στους δικούς του ανθρώπους. Κι ύστερα, διασκέδασαν όλοι μαζί με τους ήχους της κρητικής λύρας…
Όμως, είναι χαρακτηριστικό δείγμα του ανδρός, το γεγονός ότι πριν οποιασδήποτε άλλης αναφοράς, ο Γιώργος Αλεξανδράκης θεώρησε χρέος του να αναφερθεί με σεβασμό σε κείνους τους χωριανούς του που έχουν φύγει. «Σε όλους εκείνους τους χωριανούς μου, συγγενείς και μη, που έχουν φύγει απ’ την ζωή. Όλοι πάντα, είχαν μια καλή κουβέντα, ένα καλό λόγο για μένα... » είπε.
Το μέλος του Πολιτιστικού Συλλόγου Άδελε, Στέλιος Μουνδριανάκης, καλωσόρισε τον τιμώμενο και τους προσκεκλημένους.
«Το χωριό μας, το Άδελε, μέσω του Πολιτιστικού Συλλόγου του, τιμά και βραβεύει σήμερα, τον συγχωριανό μας κ. Γεώργιο Αλεξανδράκη, ως άνθρωπο, αλλά και ως επιστήμονα, ο οποίος κατάφερε με τη ζωή και το έργο του να αποτελεί πρότυπο και δίδαγμα για όλους μας. Το χωριό μας, οφείλει σήμερα και επιστρέφει, κατά το ελάχιστο νομίζω, όλα όσα ο τιμώμενος προσέφερε κατά τη διαδρομή του, στον τόπο του, στους συγχωριανούς του. Και αν αυτά δεν είναι εύκολα ορατά στους περισσότερους από μας, σήμερα νομίζω είναι ευκαιρία να ψηλώσουμε όλοι κατά τι περισσότερο, να μάθουμε τη ζωή του, την ανθρωπιά του, την απλότητά του, την επιστημονική του εμβέλεια.
Σήμερα σ’ αυτή την εκδήλωση θα εκτυλιχθεί μπροστά μας η θέληση, το πείσμα, το θάρρος η εργατικότητα, και τέλος η αναγνώριση και καταξίωση όλης αυτής της προσπάθειας. Θέλουμε αυτό να περάσει σε όλους μας, κυρίως στους νέους μας, να γίνει η ζωή του Γεωργίου Αλεξανδράκη, παράδειγμα προς μίμηση για κάθε επιζητούμενο αποτέλεσμα που θέλει προσπάθεια και μόχθο.
Αυτή η εκδήλωση δεν είναι πρωτόγνωρη για τα δεδομένα του χωριού μας. Θυμάμαι το 1972, ο τότε ιερέας μας, σημερινός μας προσκεκλημένος αιδεσιμότατος Ανδρέας Παπαδογιάννης, διοργάνωσε στο δημοτικό σχολείο Άδελε, εκδήλωση δεξίωσης για να τιμήσει όλους τους νέους φοιτητές του χωριού μας που φοιτούσαν στα Ελληνικά Πανεπιστήμια, (τρία όλα κι όλα τότε στην Ελλάδα) καλώντας συγχρόνως να παραστούν σ’ αυτήν τον τότε μητροπολίτη μας, μακαριστό σήμερα κυρό Τίτο, καθώς και τις τοπικές αρχές του χωριού.
Το χωριό μας τότε (Άδελε και Αγία Παρασκευή) είχε τον μεγαλύτερο αριθμό φοιτητών από κάθε άλλο χωριό του νομού. Αυτή η εκδήλωση λειτούργησε ευεργετικά τόσο για τους τιμώμενους, αλλά και για όλους τους συγχωριανούς, καθώς επιβραβεύτηκαν οι κόποι και οι θυσίες των νέων αλλά και των οικογενειών τους.
Ήταν τότε, αλλά είναι και τώρα, η προσπάθεια μιας κοινωνίας, να σηκωθεί λίγο ψηλότερα, να αποκτήσει οράματα και πρότυπα, και να ακουμπήσει πάνω τους.
Είμαι βέβαιος πως στο τέλος των ομιλιών, όλων μας η ψυχή θα έχει αγαλλιάσει, επειδή τέτοια φωτεινά παραδείγματα, όπως ο Γεώργιος Αλεξανδράκης μας δείχνουν μια άλλη πατρίδα, πιο φωτεινή, πιο απλή, πιο ανθρώπινη, πιο ένδοξη.
Ασφαλώς και ο χρόνος των ομιλιών είναι μικρός για να ξεδιπλωθεί πλήρως η πορεία και το έργο του τιμώμενου. Όμως και σ’ αυτόν τον λίγο χρόνο, τα οφέλη που προσμένουμε σαν σύλλογος, σαν τοπική κοινωνία είναι πολλαπλάσια.
Τιμούμε τον Γεώργιο Αλεξανδράκη, αλλά (ας μας επιτρέψει την έκφραση) τον χρησιμοποιούμε κιόλας, για να δείξουμε πως το πραγματικό νόημα της ζωής δεν βρίσκεται στις εφήμερες απολαύσεις και στα καταναλωτικά αγαθά, αλλά σε κάτι πιο ουσιαστικό. Την αυτογνωσία και το τι έργο καλό και χρήσιμο θα αφήσουμε σ’ αυτούς που έρχονται μετά από μας» είπε ο κ. Μουνδριανάκης.
Στον τιμώμενο απένειμε ο Σύλλογος, δια του προέδρου του, Κωστή Μυριοκεφαλιτάκη, αναμνηστική πλακέτα.
Όχι, δεν μιλάει στην καθαρεύουσα, δεν είναι ντυμένος περίεργα, δεν είναι απόμακρος.
Ο καθηγητής Αλεξανδράκης ανήκει στην γενιά που πέρασε πολύ μεγάλες δυσκολίες για να μπορέσει να ορθοποδήσει. Έζησε μέσα στα απομεινάρια ενός καταστροφικού Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και ειδικά εδώ, που το χωριό μας έχει μαρτυρήσει από τις σφαίρες των Ναζιστών κατά της Ελευθερίας, της Δικαιοσύνης, και της αξιοπρέπειας μαζί με άλλους, έζησε την ορφανιά από πολύ μικρό παιδί και κατάφερε αυτά τα σπουδαία και μεγάλα πράγματα. Είναι ουσιαστικά ο πρώτος που τελείωσε Πανεπιστήμιο, μέσα από τις στάχτες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου» είπε μεταξύ άλλων ο καθηγητής Φυσικής του ΤΕΙ Κρήτης, Νεκτάριος Παπαδογιάννης που παρουσίασε το μεγάλο επιστημονικό έργο του κ. Αλεξανδράκη.
Ήταν εκτενής η αναφορά του κ. Παπαδογιάννη για την ακαδημαϊκή καριέρα του καθηγητή Γιώργη Αλεξανδράκη. Μεταξύ άλλων, στους κυριότερους σταθμούς του, περιλαμβάνονται:
Επιστημονικά Βιογραφικά Στοιχεία
• Σπουδές:
- 1961 Πτυχίο Φυσικής από το Πανεπιστημίου Αθηνών.
- 1965 Μάστερ Επιστημών στη Φυσική από το Πανεπιστήμιο Princenton, ΗΠΑ.
- 1968 Διδακτορικό στη Φυσική από το Πανεπιστήμιο Princenton, ΗΠΑ.
• Ακαδημαϊκές Θέσεις:
- 1977 Καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Miami, ΗΠΑ.
- 1973-1977 Αναπληρωτής Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Miami, ΗΠΑ.
- 1969-1973 Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Miami, ΗΠΑ.
- 1968-1969 Υφηγητής στο Πανεπιστήμιο Princeton, ΗΠΑ.
- 1965-1967 Επίκουρος Έρευνας Πανεπιστήμιο Princeton, ΗΠΑ.
- 1964-1965 Επίκουρος διδασκαλίας Πανεπιστήμιο Princeton, ΗΠΑ.
- 1963-1964 Επίκουρος Έρευνας Πανεπιστήμιο Princeton, ΗΠΑ.
- 1961-1963 Επίκουρος Έρευνας, Ερευνητικό Κέντρο Δημόκριτος, Ελλάδα.
• Διοικητικές Θέσεις:
- 1976-1980 και 1986-2007 Πρόεδρος Τμήματος Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Miami, ΗΠΑ.
- 1988-1991 Πρόεδρος της Συγκλήτου στο Πανεπιστήμιο του Miami, ΗΠΑ.
- 1978 Κοσμήτορας της Σχολής Θετικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης, πρώτος Πρόεδρος και ιδρυτής του Φυσικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Βασικές επιτυχίες της Διοίκησης Αλεξανδράκη στο
Πανεπιστήμιο του Miami
• Αναδιάρθρωση Πανεπιστημίου Miami (Physics Report, Έκθεση Φυσικής)
- Από Πανεπιστήμιο της «ηλιοθεραπείας» σε πολύ καλό πανεπιστήμιο (US news word report κέρδισε ~100 θέσεις).
- Προσέλκυση κορυφαίων φοιτητών μέσω υποτροφιών και σημαντικών καθηγητών.
- Αναδιαμόρφωση και Ανακαίνιση των κτηριακών εγκαταστάσεων με νέα κτήρια και όμορφο περιβάλλον με πράσινο για τους φοιτητές.
Βασικές επιτυχίες της Διοίκησης Αλεξανδράκη στο
Πανεπιστήμιο της Κρήτης
• Ίδρυση του Φυσικού τμήματος του Πανεπιστημίου Κρήτης σε γερά θεμέλια
- Προσέλκυση ικανών καθηγητών με διεθνή ακτινοβολία για την αρχική στελέχωση.
- Αλλαγή ακαδημαϊκού μοντέλου που μετά ίσχυσε για όλη την χώρα.
- Αγωνίστηκε για την πάταξη της κομματοκρατίας.
Έρευνα
• Τομείς Έρευνας που απασχολήθηκε
- Φυσική Στερεού Σώματος.
- Μαγνητικές Ιδιότητες Στερεών.
- Φαινόμενα συντονισμού σε παραμαγνητικά και φερρομαγνητικά υλικά και κράματα.
- Μαγνητοελαστικές και Ηλεκτρομαγνητικές διεγέρσεις υπερήχων.
- Αλληλεπίδραση φωνονίων και μαγνονίων σε φερρομαγνητικά υλικά.
- Φερροηλεκτρικοί ανιχνευτές ταχύτητας ρευστών και ταχύτητας σωματιδίων στην υδροακουστική.
- Διάδοση μικροκυμάτων σε υπεραγωγούς τύπου ΙΙ.
Διακρίσεις-Βραβεία
• Βραβείο για την αφοσίωση στην βελτίωση των Πανεπιστημιακών κτηριακών εγκαταστάσεων/περιβάλλοντος χώρου και την αφοσιωμένη εργασία του στην επιτροπή κτηρίων και οικοπέδων του Πανεπιστημίου του Miami από το 1975-2004.
• Ο πρώτος μη Αμερικάνος πρόεδρος της συγκλήτου στο Πανεπιστήμιο του Miami.
• Βραβείο από την λέσχη Iron Arrow.
Η βράβευση από την λέσχη Iron Arrow του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι είναι η υψηλότερη τιμή που μπορεί να απονεμηθεί από το Πανεπιστήμιο του Miami και γίνεται με βάση την ηγετική ικανότητα, το χαρακτήρα, τη μετριοφροσύνη και την αγάπη για το Πανεπιστήμιο.
• Βραβείο James W. McLamore (2002) για τις εξαίρετες υπηρεσίες του στο Πανεπιστήμιο.
• Το γραφείο του Προέδρου της Φυσικής ονομάστηκε μόνιμα σε γραφείο Γεώργιου Κ. Αλεξανδράκη.
• Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής διδασκαλίας -Πανεπιστήμιο Μaimi.
• Το 2009 το Πανεπιστήμιο Κρήτης απένειμε την τιμή του επίτιμου διδάκτορα στον Καθηγητή Γεώργιο Αλεξανδράκη για την προσφορά του στην διοίκηση της σχολής Θετικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης και την οργάνωση της λειτουργίας του Φυσικού τμήματος του Πανεπιστημίου Κρήτης.
«Ο Γιώργης τσ’ Αρσινόης, ο Γιώργης της Επιστήμης, του
κόσμου, της εκτίμησης και της αγάπης μας»
Είπε μεταξύ άλλων ο κ. Μυριοκεφαλιτάκης:
«Ο Γιώργης Αλεξανδράκης λειτούργησε και λειτουργεί, ακόμη, σαν παράδειγμα για τους νεότερους από αυτόν συγχωριανούς του, γιατί ήταν από τους πρώτους που πέτυχε σε πανεπιστημιακή σχολή και, μάλιστα απαιτητική, για τα δεδομένα της εποχής εκείνης. Στην πορεία αυτή, ξεπέρασε πολλές δυσκολίες, όπως την ορφάνια, λόγω της απώλειας του πατέρα του, Κωστή Αλεξανδράκη, προέδρου του χωριού, τον οποίο εκτέλεσαν οι Γερμανοί μαζί με 17 άλλους συγχωριανούς, σε μικρή απόσταση από το σημείο που βρισκόμαστε, στις 2 Ιουνίου 1941, όταν ο Γιώργης ήταν μόλις 2,5 χρονών.
Δύσκολα χρόνια για όλους, γνωστές, στους μεγαλύτερους τουλάχιστον, οι τότε συνθήκες. Μοναδικό και κύριο στήριγμά του, η μάνα του, η Αρσινόη, η οποία αγωνίστηκε σκληρά και με πολύ πείσμα, για να μεγαλώσει και να σπουδάσει δύο παιδιά σε πανεπιστημιακές σχολές. Να σημειώσομε, μάλιστα, ότι εκείνα τα χρόνια οι φοιτητές πλήρωναν εγγραφή κατ’ έτος, εξέταστρα κατά μάθημα, τα βιβλία και ένα σεβαστό ποσόν στη λήψη του πτυχίου. Φαίνεται πως το πρότυπο της αγωνιστικότητας και της παλικαριάς της μάνας του, που λειτουργούσε με μέθοδο και πρόγραμμα, παρότι ολιγογράμματη, του `δωσε τη δύναμη να αξιοποιήσει τα πνευματικά και ψυχικά του χαρίσματα. Μυήθηκε από μικρός στην εργατικότητα και την ανάληψη πρωτοβουλιών, αναγκαία προσόντα για να πάει κανείς μπροστά. Επιπλέον, βρισκόταν κοντά στο θείο του Βαγγέλη Σταυρουλάκη, άξιο γεωργό και δουλευτή, από τον οποίο έπαιρνε μαθήματα αγώνα και εργατικότητας.
Οι παραπάνω αυτές εμπειρίες δεν ήταν παρά μικρά προγυμνάσματα για τους άθλους που θα κατάφερνε αργότερα στα μεγάλα επιστημονικά πεδία. Και, ο Γιώργης τσ’ Αρσινόης έγινε ο Γιώργης της Επιστήμης, ο Γιώργης του κόσμου, της εκτίμησης και της αγάπης μας. Ανέβηκε ψηλά στη σκάλα της επιστήμης και απόκτησε επάξια το δικαίωμα «να πολιτογραφηθεί στην πόλη των επιστημονικών ιδεών, αφού τους νομοθέτες της δεν ξεγελά κανένας εύκολα», για να παραφράσουμε τους στίχους του μεγάλου Κ. Καβάφη.
Σήμερα, μάλιστα, που ο ήλιος του πολιτισμού είναι χαμηλά στον ορίζοντα κι ακόμη και οι νάνοι ρίχνουν μεγάλες σκιές, χρειαζόμαστε ανθρώπους σαν και σας και την εκλεκτή οικογένειά σας, να μας διδάσκουν με τη σεμνότητα, την απλότητα και το ήθος τους, αρετές που, δυστυχώς, ξεχάστηκαν στον τόπο μας και που σε σας γνωρίσαμε όλα τα χρόνια που ξαναγυρίζετε στο χωριό. Δεν αρκείστε δε στο να δείτε μόνο μια φορά «καπνόν αποθρώσκοντα», αλλά είναι διαρκής και ακοίμητος ο πόθος της αδιάλειπτης επιστροφής. Η δυνατή αυτή προσδοκία σας αποτυπώνει μιαν ελληνικότητα, που πηγάζει από αγάπη μεγάλη για τη γενέθλια γη, βάση οπωσδήποτε συναισθηματική.
Άλλωστε, όλων εσάς των Ελ
Κάνει, μάλιστα, σε όλους εντύπωση ότι θυμάστε ονόματα από διάφορα αγροτικά σύνεργα και φράσεις, από καιρό ξεχασμένες στον τόπο μας, στα πλαίσια της υιοθέτησης ενός δήθεν μοντέρνου τρόπου σκέψης και ζωής. Ύστερα από 50 χρονιά στην Αμερική, θα ήταν οπωσδήποτε βαθιά ριζωμένα, για να ανακαλούνται τόσο εύκολα. Κουβεντιάζοντας κανείς ανέμελα μαζί σας, διαπιστώνει μια Κρητική ελληνικότητα, αν μπορώ να χρησιμοποιήσω τον όρο, τη γνήσια όμως και αυθεντική, της εντιμότητας και της λεβεντιάς, και όχι την ψεύτικη και τυπική, που συχνά κυκλοφορεί ανάμεσά μας. Μια ελληνικότητα που χρωματίζει τον κόσμο σας και εμπνέει τη σκέψη και τα λόγια σας, όπως έχει αποτυπωθεί και στο βιβλίο σας «Μερικά από τα πρώτα βήματα του Πανεπιστημίου Κρήτης», όπου η προσπάθεια και οι αγωνίες, καθώς και η επινοητικότητα να αποφεύγετε τις κακοτοπιές είναι διατυπωμένα με χιούμορ και, μάλιστα, στη γνήσια ντοπιολαλιά.
Παρατηρώντας την αξιοζήλευτη ακαδημαϊκή σταδιοδρομία και την οικογενειακή πορεία του Γιώργη και της Αφροδίτης Αλεξανδράκη και, αν μου επιτρέπεται, προεκτείνοντας το περιεχόμενο των στίχων του Σεφέρη: «Δεν έχομε ποτάμια, δεν έχομε πηγάδια, δεν έχομε πηγές, …» να πω ότι έχομε και πηγές και ποτάμια. Πολλά όμως αρδεύουν άλλους κάμπους, όχι Ελληνικούς, γιατί δεν τους δίνεται η δυνατότητα να ρέουν εδώ ομαλά και να μας δροσίζουν. Κι αν, έστω σε λίγους, όπως στην περίπτωση του Γιώργη Αλεξανδράκη υπήρχε η διάθεση να εκτρέψουν τη ροή τους σε μας, δεν τους αφήνει η Νεοελληνική κακοδαιμονία να μας χαρίσουν για πολύ τα δροσερά νάματά τους. Μιας και το φαινόμενο αυτό εντείνεται ολοένα και περισσότερο στις μέρες μας, ας ευχηθούμε όλοι αυτοί που απομακρύνονται να μη μας ξεχνούν, αλλά να ‘ρχονται πίσω, να αναγεννιούνται κι εμείς να χαιρόμαστε την παρουσία τους. Ίσως, στους αθεράπευτους αυτούς νοσταλγούς να ταιριάζει η μαντινάδα του Αριστείδη Χαιρέτη, του γνωστού μας Γιαλαύτη:
Πορπάτηξά το το βουνό και στη κορφή ντου βγήκα,
μα την πηγή να πιω νερό στα χαμηλά τη βρήκα
Συνοδοιπόρος και συναγωνιστής σ’ αυτό το ανέβασμα του Γιώργη Αλεξανδράκη αλλά και στην αναζήτηση αναψυχής στην Κρήτη, ήταν και είναι η σύντροφος της ζωής του Αφροδίτη. Η κυρία Αφροδίτη που είχε τη δύναμη, το κουράγιο και την τόλμη να ανοίξει τα φτερά της και να αποκτήσει, στη συνέχεια, ζηλευτούς Ακαδημαϊκούς τίτλους σε χρόνους δύσκολους, που ακόμη και η απόκτηση ενός απλού τίτλου σπουδών φάνταζε όνειρο άπιαστο για τις περισσότερες Ελληνίδες.
Ακολούθησε ασύνειδα στην αρχή τη ρήση του Πλάτωνα, με τον οποίο ασχολήθηκε αργότερα και λάτρεψε: «Εις τελειότητα του ανθρώπου τρία δει συνδραμείν: φύσιν, μάθησιν και άσκησιν». Ακολούθησε, όμως, συνειδητά τα λόγια της μάνας της: «Μια μέρα, παιδί μου, θα γίνει αυτό που ονειρεύεσαι, ‘κείνο που επιθυμείς», όπως η ίδια η κυρία Αφροδίτη αναφέρει σ’ ένα ποίημα αφιερωμένο στη μητέρα της. Έτσι, είχε το κουράγιο να χάσει την ακτή από τα μάτια της, για να μπορέσει ν’ ανακαλύψει νέους ωκεανούς. Ασχολήθηκε με το αρχαίο Ελληνικό πνεύμα, το οποίο θαύμαζε από μικρή.
«Και ταίριαζαν τόσο πολύ
τα συναισθήματά μου
με την απέραντη ομορφιά
το πνεύμα το αρχαίο» όπως αναφέρει σε άλλο ποίημά της.
Πάλεψε σ’ όλα τα επίπεδα της ζωής και κέρδισε. Να ξεκινήσω πρώτα-πρώτα από τον Ακαδημαϊκό τομέα. Ακολούθησε προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές στην ιστορία της τέχνης. Πήρε πτυχίο, Μάστερ και διδακτορικό φιλοσοφίας από το Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι. Υπήρξε καθηγήτρια φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Barry και τώρα είναι επισκέπτρια Καθηγήτρια στο τμήμα φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι. Εκτός από Ελληνικά και Αγγλικά, μιλά Γαλλικά και μέτρια Αραβικά, ενώ γνωρίζει Αρχαία Ελληνικά, τα οποία χρησιμοποιεί στις έρευνές της. Στα πλαίσια διδασκαλίας της φιλοσοφίας, ανθρωπιστικών σπουδών και Ιστορίας έχει διδάξει μεταξύ άλλων: Αρχαία φιλοσοφία, Σύγχρονα θέματα Ηθικής και Τέχνη της Αναγέννησης. Επίσης, ευρωπαϊκή και αμερικανική τέχνη. Είναι μέλος σε διάφορες επιστημονικές εταιρείες. Ενδεικτικά, αναφέρομε την αμερικανική φιλοσοφική εταιρεία και τη Διεθνή Εταιρεία Νεοπλατωνικών σπουδών.
Αυτό που, τελικά, κυριάρχησε στη ζωή του Γιώργη και της Αφροδίτης Αλεξανδράκη ήταν η τόλμη και η αγάπη για τη γνώση, η πειθαρχία, η αυτοπεποίθηση, η προσήλωση σε στόχους και η ακάματη προσπάθεια πραγματοποίησής τους, προϊόντα ωριμότητας, που απορρέει από έναν πραγματικό διαφωτισμό.
Η διαπίστωση αυτή αντανακλάται και στις σπουδές, καθώς και στην επαγγελματική σταδιοδρομία των παιδιών τους: του Κωστή, που σπούδασε οικονομικά, νομικά και διοίκηση επιχειρήσεων. Και τώρα, είναι σύμβουλος μεγάλων επιχειρήσεων στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας, σε θέματα ανώτατου προσωπικού.
Έχει δε ηγετικό ρόλο σε μια μεγάλη διεθνή εταιρεία. Του Ερρίκου, που εκτός από αγγλική φιλολογία, έκανε και μουσικές σπουδές και τώρα διακρίνεται για τις μουσικές του συνθέσεις. Του Πλάτωνα, ο οποίος σπούδασε φυσική και νομικά και είναι νομικός σύμβουλος σε μια ακτοπλοϊκή εταιρεία και μάλιστα αντιπρόεδρός της.
Η Αφροδίτη και ο Γιώργης Αλεξανδράκης, ύστερα απ’ αυτή την επίπονη και πολύ πετυχημένη επαγγελματική και οικογενειακή πορεία, εξακολουθούν, αν και έχουν υπερβεί τα ελληνικά συνταξιοδοτικά όρια, να διδάσκουν, που σημαίνει πως διαθέτουν, ακόμη, σωματική και πνευματική ρώμη.
Ταξίδεψαν και ταξιδεύουν σε πολλά μέρη του κόσμου και ευτύχησαν να γνωρίσουν διακεκριμένους ανθρώπους των γραμμάτων και της επιστήμης, που δέσποζαν και δεσπόζουν στο παγκόσμιο επιστημονικό και πνευματικό «γίγνεσθαι».
Πολίτες του κόσμου, λοιπόν. Μια ζωή πλούσια σε εμπειρίες, …σύναξαν σεντέφια και κοράλλια, κεχριμπάρια κι έβενους.
09/07/2013 της Πόπης Παπαδάκη ΡΕΘΕΜΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ